zorgelijk



Ik maak in toenemende mate mee dat er via de moderne communicatiemethoden een nadruk is komen te liggen op snelheid, ten koste van 'goed het verband kunnen leggen' met wat er daadwerkelijk gezegd, gevraagd of voorgesteld wordt.

Iedere leerling heeft zijn docenten tot vervelens toe horen zeggen dat je eerst de aangeboden informatie en de vraag helemaal en goed moeten lezen voordat je hem gaat beantwoorden.
En iedere docent weet dat dat niet gezegd wordt om leerlingen te pesten, maar om ze te helpen adequaat te functioneren, niet alleen voor dit ene vraagstuk, maar ook..... in de samenleving.

Vandaag verzuchtte ik hardop:
Maar hoe gaan jonge mensen het verband tussen 'goed de situatie inschatten' en 'zinvol antwoord geven' ooit 'operationaliseren' als de hoog opgeleide volwassenen die momenteel de maatschappij richting geven, daarin zo weinig als duidelijk voorbeeld fungeren, door het zelf in voldoende mate, met voldoende aandacht te doen???

Dat ik me er zelfs over opwind, komt omdat het bepaald geen altruïstische vraag is.

Ik was ooit een blauwe maandag projectleider van een laaggeletterdheidsproject.
Ik vond het toen ( in 2008) schokkend om te leren dat 10% van de volwassen Nederlandse bevolking, functioneel analfabeet is...ofwel.... onvoldoende in staat is geschreven informatie op zinvolle wijze te verwerken en in passende keuzes en reacties om te zetten.

Vaak werkend in de 'simpeler' banen, waar de geschreven taal ook niet zo'n rol speelde... totdat automatisering zijn intrede deed..... enfin.

Nu slaat de schrik me toch wel regelmatig om het hart.
(Hoogopgeleide!) mannen en vrouwen die zo laagbewust (zal ik er voor de vorm nog 'lijken' tussen zetten) zijn, dat ze verwoorde en niet-verwoorde informatie volstrekt niet een adequate hoeveelheid tijd en aandacht geven...... zijn wat mij betreft ongeleide projectielen in de samenleving.
De woorden klinken wellicht heel mooi en de zinnen kloppen ook, als je ze los van de context zou zijn, grammaticaal, maar de uitgewisselde informatie heeft geen zinvolle relatie tot de situatie!

"Wanneer kom je?"
" Ik ga een auto kopen."

"Ik kan niet aanwezig zijn die dag?"
" Wat fijn dat je komt!"

"verkoopt u ook magneten?"
" Hmm.......ik heb wel handvaten!"
"Zijn die magnetisch dan?"
"Nee, maar ik verkoop ze wel."

"Wat is het adres en wanneer schikt het u dit ik langskom?"
" Alle info staat in de advertentie."
( .... niet dus)

Dat zijn toch volstrekt absurde conversaties?
Reuze grappig in een komedieserie, maar in de realiteit van een samenwerking van enig werkbaar gehalte  in een setting waarin stoffen en machines voorkomen die bij onnozel/verkeerd gebruik nogal eenvoudig tot een hoop schade voor een hoop mensen kunnen leiden.....?

En ja... deze voorbeelden zijn zo overduidelijk 'out of context' dat ze daardoor wel weer redelijk onschadelijk worden, omdat ik wel inzie dat deze respons op mijn bericht niet klopt.
Veel gevaarlijker zijn de talloze contextarme reacties ' ja hoor', 'OK'......
(want hoe kun je dan weten of iemand echt de juiste situatie voor ogen heeft, de werkelijk gestelde vraag daarmee beantwoordt of een totaal andere en er voldoende over heeft nagedacht ( en over voldoende kennis van zaken en verantwoordelijkheidsgevoel beschikt om die afweging gedegen te maken...?)

Ik kon me kon ik vanmiddag na wenkbrauwexercitie nummer -tig in korte tijd, ditmaal met een docent op Universitair en Hogeschoolniveau, maar erg moeilijk losmaken van de constatering:
'Ik vind dit ERG. Ik vind dit heel erg ERG!!"

(Vooral omdat dit gemakkelijker te verhelpen is dan werkelijk niet kunnen lezen! Mits, uiteraard, het als een probleem onderkent wordt).

Hoe zouden de percentages liggen?
Ik durf werkelijk geen schatting te maken.
10% lijkt mij ruimschoots aan de lage kant.

Wie weet hoe ik hier zinvol mee om kan gaan...mag het zeggen.


Reacties